Recenzja KOSS Porta PRO Wireless

Te słuchawki nazywane są legendarnymi i przymiotnik ten bierze się naprawdę nie bez powodu. Porty PRO pojawiły się bowiem na rynku w 1984 roku i do dziś słuchawki te są cały czas produkowane, mając po drodze zaliczonych kilka okolicznościowych, limitowanych edycji. 34 lata produkcji. Tylko niektóre konstrukcje mogą poszczycić się tak wielkim uporem, ale i popytem, bowiem jest on niezmiennie wysoki po dziś dzień, mimo upływu lat, rosnącej konkurencji oraz wszędobylskiego zalewu chińskiej myśli ekonomiczno-technicznej. KOSS pozostaje wierny swojemu brandowi i wizji, jaką firma ta uskutecznia od dekad, dlatego dopiero w 1999 roku wprowadzono wersję sportową Sporta PRO, a w 2012 roku wariant KTC z mikrofonem. Minęło kolejne 6 lat, a ponieważ świat cały czas się zmienia, przyszła pora na odpowiedź w kontekście coraz większej mody na bezprzewodowe audio i usuwanie wtyku jack z urządzeń mobilnych. Odpowiedzą tą są KOSS Porta PRO Wireless.

Dane techniczne

• Format słuchawek: kompaktowe, składane
• Przetworniki: dynamiczne, otwarte
• Wersja Bluetooth: 4.1 z aptX
• Pasmo przenoszenia: 15Hz – 25 kHz
• Czas pracy bezprzewodowej: ok. 12 godz.
• Waga słuchawek: 70 g

Zawartość zestawu:

• słuchawki KOSS Porta PRO Wireless
• twarde etui na słuchawki
• kabel ładowania USB
• instrukcja obsługi

Jakość wykonania i konstrukcja

Opisując KOSSy Porta PRO, nawet mimo faktu, że to model Wireless, którego na rynku do tej pory nigdy nie było, mam wrażenie jakbym tłumaczył czemu woda jest mokra. Nie wiem co trzeba byłoby uczynić, aby nie mieć nigdy styczności z tym modelem nawet na zdjęciach w sieci. Tyle lat egzystencji na rynku powoduje, że jego rozpoznawalność jest naprawdę ogromna i tym samym stawia to trochę mój opis techniczny w bezcelowości.

W przypadku modelu Wireless jest praktycznie tak samo, bowiem konstrukcja nie uległa żadnym zmianom względem modelu kablowego, poza tym, że słuchawki otrzymały krótki kabel z pilotem (pełne sterowanie odtwarzaniem i głośnością) i pakietem bateryjnym w formie dwóch osobnych modułów. A i tak wszystko udało się zmieścić w wadze dokładnie 70 g. Tyle dokładnie wskazywała waga, gdy złożone KPPW się na niej znalazły.

Przetworniki znajdują się zamknięte w perforowanych czaszach wciśniętych w uchwyty tworzące wraz z wystającą z nich kulką system głowicowy, mogący dostosować się do dowolnego kąta i płaszczyzny. Przytwierdzone jest to do plastikowej obudowy zintegrowanej ze składanym mechanizmem i poduszkami skroniowymi.

Te, zwłaszcza bardziej doświadczonym użytkownikom, przypominać mogą trochę rozwiązania w stylu K1000, ale tutaj działają one na zupełnie innej zasadzie. Przełączniki Comfort Zone służą dodatkowemu regulowaniu stopnia nachylenia/przybliżenia tychże poduszek względem głowy, toteż KPPW są bardzo elastyczne pod względem adaptacji pod anatomię słuchacza.

Coś, co nie uległo w ogóle zmianie, to wrażenie delikatności konstrukcji, odlewy, plastiki, wszystko to powoduje, że ma się wrażenie niskiej wytrzymałości. To jednak głównie pozory, zaś w razie czego jesteśmy wspomagani roczną gwarancją producenta.

Na dużą pochwałę należy wymienić czas pracy na baterii wynoszący do 12 godzin oraz wsparcie dla Bluetooth 4.1 z aptX. Producent postarał się o to, aby KPPW nie miały się czego wstydzić przy modelach dokanałowych i w praktyce przy sporadycznym, dorywczym korzystaniu mija bardzo dużo czasu, zanim uda się zmusić KOSSy do zapłakania o ładowanie. Co jednak należy podkreślić, słuchawki nie mają możliwości połączenia kablowego.

Wygoda i izolacja

Izolacja de facto nie istnieje w tych słuchawkach i jest to rzecz, z którą praktycznie każdy posiadacz KOSSów musi się liczyć. Nie tylko tu, ale od zawsze. Nawet autorskie modyfikacje polegające na dosztukowywaniu nauszników o większym rozmiarze, nie były zorientowane nigdy na izolację. Jedynie bardzo zaawansowane transplantacje przetworników do zamkniętych kopuł na wzór PRO4/AA czy QZ99 przychodzą mi do głowy. Tak, izolacji nigdy tu nie było i nie miało być, to klasyki, konstrukcja kompaktowa datowana na czasy Walkmanów.

Wiele słuchawek, w tym oczywiście i od samego Sony, było w takiej lub podobnej formie – otwartych przetworników z gąbkowymi poduszkami. Słuchawki starają się za to kompensować w pewien sposób tą niedogodność brzmieniem, które skierowane w stronę ciepłobasową łatwiej wtapia się z średnio lub najlepiej nisko nasycone hałasem otoczenia.

Sama wygoda plasuje się na dobrym poziomie, choć nie jestem z definicji fanem konstrukcji kompaktowych. Porty są jednak taki modelem, z którym spokojnie mógłbym żyć i którego format w żaden sposób by mi nie przeszkadzał. Bo w praktyce tak właśnie było i nie narzekałem na wygodę KPPW, głównie za sprawą grubych, wygodnych gąbek.

Balans, szumy, przebicia, lagi

Słuchawki zachowują bardzo dobre właściwości balansu, bez przeciążeń na baterię, jednocześnie nie stwierdziłem przy nich żadnych problemów związanych z lagami czy przebiciami. Podczas użytkowania daje się usłyszeć cichy szum w tle, ale nie jest to problem zwłaszcza w otoczeniu otwartym nie będącym kompletną ciszą. Jeśli nawet, mieści się w granicach normy. Słyszałem wcześniej narzekania na ten aspekt z innych miejsc, ale najczęściej użytkowany z nimi nadajnik BT400 naprawdę nie powodował u mnie żadnych problemów, czy może inaczej: po prostu natężenie szumu nie zwracało na siebie mojej uwagi i mieściło się w mojej granicy tolerancji, która nie jest wcale taka duża. Poziom odpowiadał z pamięci np. Bluedio T5, natomiast plasował się poniżej modelu F2.

Przygotowanie do odsłuchów

Jak zawsze wszystkie procedury i opisy można znaleźć na tej stronie, wraz ze sprzętem, który jest przeze mnie wykorzystywany, a który przewija się również i w tej recenzji w jej treści.

Słuchawki przyjechały jako nowe, ale nie stwierdziłem, aby podlegały procesowi wygrzewania. Dla pewności zawsze zostawiam sobie 24-48h z tytułu profilaktyki.

Sprzęt sprawdzany był bezprzewodowo na komputerze PC oraz w komunikacji ze smartfonem i odtwarzaczem Shanling M1. W praktyce mocno porównywałem je z Aune E1 i Audeze iSine 20. Ponieważ na wokandzie miałem w tym okresie także modyfikacje do LCD-2, także i one służyły mi do okazjonalnego wyresetowania się czymś konkretnym i znacznie droższym od KPPW.

Pomiary

Bardzo równy przebieg, choć dopiero w sopranie dzieje się to i owo. Nie rzuciło mi się to jednak w uszy podczas odsłuchów, biorąc przynajmniej pod uwagę moje własne różnice anatomiczne między jednym a drugim uchem.

Spójność pomiarowa dla każdego kanału jest całkiem dobra, ale ułożenie słuchawek na głowie będzie miało bezpośredni wpływ na natężenie reprodukcji basu oraz średnicy:

Scenicznie słuchawki są rozbudowane do przodu i na boki.

Jakość dźwięku

Jest znacznie wyższa niż wskazywałyby na to gabaryty tych słuchawek. Bas KPPW jest dokładnie taki, jaki powinien być i jaki jest obecny przy modelach przewodowych: podkreślony, ale w przyjemny i „stary” sposób, na środkowy bas. Ładnie podkreślający linię basową, maskujący trochę słabszy niższy bas oraz oszczędniejsze zejście wynikające z użycia przetworników otwartych i to w formie tak kompaktowej. Wielu osobom się to od zawsze podobało i do tej pory KPP stanowią w tym względzie pewien wzorzec. Oczywiście oznacza to mniejszą uwagę przykładaną do dokładności, precyzji i rytmiki, ale są to rzeczy jakoby realizowane tu kompromisowo i użytkownik słucha muzyki z przeświadczeniem, że „tak musi być”.

Średnica nie jest jednoznacznie skonkretyzowana w naszą stronę, formułą trochę rozmyta, przestrzenna, ale i nieco przybliżona. W efekcie powstaje przed nami trochę dyfuzyjna kreacja, w której źródła pozorne prezentują się nie punktowo i wyraźnie, a troszkę nieuchwytnie, z przytartymi krawędziami, wzmacniając za to wrażenie przestrzenności. Jest to bardzo łatwe do usłyszenia, gdy korzystamy na co dzień ze słuchawek typowo średnicowych. Jeśli ktoś nigdy takowych nie miał i nie wie jak brzmią, KPPW będą dla niego wydawały się bardzo bliskie w tym względzie. Będzie to jednak ułuda wynikająca ze spolaryzowanego bagażu doświadczeń. Trudno mieć o to akurat do mnie pretensje. Poza tym pomiary nie kłamią. Z drugiej strony nie jest to też jakaś ujma, jeśli średnicę odbiera się samemu inaczej. Jeśli jednak godzące we mnie wypowiedzi mają na jakimś forum niemalże protekcję, wnioski nasuwają się jednoznaczne.

Nad sopranem KPPW spędziłem trochę czasu starając się przyrównać go do znanych mi słuchawek mogących pełnić rolę alternatyw ze wspólnym z KOSSami mianownikiem. To zadziwiające, ale nie udało mi się znaleźć niczego, co byłoby dla nich faktycznie bezpośrednią alternatywą. Tonalność KPPW była najbliższa dosłownie kilku modelom, ale w różnych naciskach i w różnych proporcjach. Ostatecznie to właśnie jej korelacja w ramach sopranu względem innych podzakresów jest też na swój sposób unikatową cechą charakteru tych słuchawek. Czemu? KPPW mają nietypowe wybicie w punkcie 5,5 kHz, a więc tuż przed progiem sybilantów i poprzedzone wzmożeniem w punkcie 2,5 kHz. Nadaje to specyficznej detaliczności, ale słuchawkom bardzo daleko do nosowości czy ostrości. Wszystko przez sąsiedztwo tegoż wybicia. Zakres 3 do 4,5 kHz to tendencja spadkowa z bardzo mocnym dołowaniem tuż przed rzeczoną górką. Natomiast po jej przekroczeniu słuchawki szybko wytracają impet. Jednym słowem połowa niższego sopranu się przyciemnia, jak również połowa wyższego. Unikatowe jest to zachowanie i tym samym unikatowe przełożenie na dźwięk.

Jeśli doliczymy do tego całkiem sporą scenę rysowaną na kształcie pogłębionej elipsy, wychodzą nam bardzo ciekawe słuchawki. Tak, takie właśnie były od zawsze KPP, dlatego dorobiły się statusu legendy. Zresztą nie tylko one. Te same przetworniki robiły już furorę w KSC75 czy UR40. KOSS eksploatował ich potencjał w miarę swoich możliwości i za każdym razem jednym z przymiotników opisujących sposób grania była scena. Zdolności sceniczne wynikają tu głównie z samej konstrukcji, która jest otwarta i w pełni perforowana już na etapie samej czaszy kapsuły przetwornika. Wykracza to sumarycznie poza standard, jaki obowiązuje z reguły w tym przedziale cenowym i konstrukcyjnym. Przykładowo Encore RockMaster Live są dla mnie modelem podobnie, acz nieco mniej scenicznym. Zaś Achievery jednoznacznie mniej sceniczne od obu modeli.

Wrażenia ogólne są więc bardzo dobre. Nawet powiedziałbym, że wyśmienite. Mieszanka z jednej strony muzykalnego animuszu i ciepłego usposobienia. Z drugiej strony spory zastrzyk sceniczności, otwartości i zwiewności wraz z detalem. Wszystko to sprawia, że słuchawki – mimo posiadania własnego charakteru – praktycznie nie mają dla mnie wad. Wchodzą w ucho od startu, noga praktycznie sama rwie się do wybijania rytmu, nawet jeśli nasz gust jest zupełnie inny. KOSSy zagrają po prostu zawsze i zawsze przykują słuch. Dlatego cały czas uważam je za jedne z najlepszych i najbardziej opłacalnych kompaktów na rynku, dla których – może trudno w to uwierzyć – ale ciężko jest znaleźć brzmieniową alternatywę, nawet jeśli dołożyć sporo do budżetu, w którym się szuka.

Najbardziej jednak przypominają mi K70 TV oraz może K240 Monitor, ale będąc od nich wersją bardziej basową i paradoksalnie – cieplejszą na najwyższej oktawie. Sporo analogii jest też przy rzeczonych ERML, które są chyba jedyną alternatywą podobnego formatu, aczkolwiek z mocniejszym basem i gorszym wykonaniem, zwłaszcza co do powtarzalności. Słuchawki mimo to wciąż utrzymują swoją unikatowość, brzmienie mające w sobie ładunek przeświadczenia u użytkownika, że takiego dźwięku nie da się znaleźć nigdzie indziej. I to samo w sobie buduje bardzo mocno pozytywne wrażenia wokół KPP, w dowolnej wersji w zasadzie.

Podsumowanie

Słuchawki te, jak również ich przetworniki, to klasyka i legenda przenośnego audio. Sprzęt bardzo kompaktowy, sprawdzający się w wielu sytuacjach, w których izolacja od otoczenia nie jest dla nas priorytetem. Potrafią przy tym dać multum radości z odsłuchów i to wcale nie mniejszej od iSine (testując je na wyjeździe miałem obie pary). Brzmieniowo mają swoją manierę, częściowo wynikającą z konstrukcji, ale całokształtem zawsze zostawiają po sobie pozytywne wrażenie.

Dlatego też tak w zasadzie nie mam do czego się w nich przyczepić, może do braku wyrównania, za którym często optuję. Z pozostałych rzeczy mieć będziemy już tylko kwestię równie sławnego pałąka stalowego oraz ogólnie wyższą cenę ponad wyraźnie tańszym modelem kablowym, w której zyskujemy duże możliwości bezprzewodowe i całościowo bardzo dobrze dobraną elektronikę. Ostatecznie słuchawki dźwiękowo bardzo mi się spodobały. I to na tyle, aby za całokształt nagrodzić je wyróżnieniem. To naprawdę ciekawy model i nie bez powodu mający status legendy.

Słuchawki KOSS Porta PRO Wireless można nabyć na dzień pisania recenzji w salonach Top HiFi za ok. 450 zł.