Audeze zaskoczyło trochę swoich użytkowników miłym prezentem. W zeszłą środę bowiem wypuściło na światło dzienne całkowicie darmową wtyczkę o nazwie Audeze Reveal. Wtyczka ta oferuje nic innego jak pakiet optymalizacji DSP dla wszystkich słuchawek tej marki, począwszy od malutkich iSine, przez serię EL i LCD, po modele flagowe, takie jak LCD i4, LCD-4. Są również i najnowsze MX4. O tym co oferuje i jak ją zainstalować chciałbym z grubsza opowiedzieć w niniejszym krótkim artykule.
Jak działa Reveal?
O tym wie zapewne tylko sam producent, ale co do zasady działania, wtyczka aplikuje bardzo dokładnie dobrane ustawienia strojenia i timingu dla specyficznego modelu słuchawek z jego oferty. Projekt zakłada symulację doświadczeń, jakie mógłby przynieść odsłuch podobny do zastosowania wysokiej jakości monitorów bliskiego pola w pokoju przystosowanym akustycznie. Producent podkreśla, że jego celem nie było rozwiązanie jakichkolwiek problemów tonalnych swoich słuchawek, a bardziej pogłębienie już otrzymywanych za ich pomocą wrażeń. Jednym słowem Reveal ma pełnić funkcję specjalnie dobranej do naszych słuchawek wirtualizacji dźwięku, która w sposób wysoce nieinwazyjny, a mimo to wciąż słyszalny, pozwoli na osiągnięcie dodatkowych wrażeń odsłuchowych. Kierowana jest zarówno do odbiorców domowych, jak i osób parających się masteringiem z użyciem słuchawek tej właśnie marki.
Z czym współpracuje?
Wtyczka powinna zadziałać zarówno w środowisku MacOS (od wersji 10.10 w górę) oraz Windows (7 lub nowszym). Jest kompatybilna z większością cyfrowych stacji roboczych audio (DAW – Digital Audio Workstation) oraz programowymi odtwarzaczami muzycznymi, które wspierają wtyczki AU, VST lub AAX. W ramach tych pierwszych wymienia się ProTools, Logic, Ableton Live, Digital Performer, REAPER itp. W odtwarzaczach mamy natomiast JRiver, Audirvana Plus, Pure Music, VOX i inne, w tym tytułowego Foobara 2000. Filtry wbudowane we wtyczkę obsługują wszystkie popularne częstotliwości próbkowania w zakresie od 44.1 kHz do 768 kHz. Dzięki temu bez względu na to jakiego próbkowania ostatecznie użyjemy, resampling nie będzie miał miejsca.
Instalacja
W rzeczywistości jest dosyć prosta w przypadku Foobara, choć mimo wszystko warto cały proces opisać:
- Wchodzimy na tą stronę Audeze i klikamy na przycisk Download. Musimy podać swój adres e-mail, aby móc pobrać plik ZIP z wtyczką (należy wybrać odpowiednią dla siebie wersję).
- Uruchamiamy instalator. Możemy zainstalować wszystkie wariancje wtyczki w obu trybach: 32 i 64-bitowym, ale też możemy ograniczyć się do wersji tylko 32 bit i tylko VST w wersji 2.4.
- Jeśli nie posiadamy zainstalowanego odtwarzacza Foobar2000, możemy zainstalować go bezpośrednio ze strony producenta aplikacji.
- Ponieważ nasz odtwarzacz musi jakoś poradzić sobie z wtyczką VST, potrzebujemy odpowiedniego adaptera takich plików. Pobrać możemy go np. stąd.
- W ściągniętej paczce ZIP powinniśmy znaleźć plik foo_vst.dll – to nasz komponent. Zainstalujemy go naciskając w oknie Foobara kombinację klawiszy [CTRL] + [P] i z drzewka po lewej wybierając Components. Wystarczy przeciągnąć w to okno plik DLL i kliknąć Apply. Odtwarzacz poprosi o uruchomienie się ponownie.
.
- Po zainstalowaniu pojawi się nowa opcja wchodząca w skład pozycji Components na widoku drzewka bocznego: VST plug-ins. Klikamy i w pustym oknie dodajemy wtyczkę Reveal poprzez naciśnięcie Add… i wskazanie pliku Reveal.dll pod adresem C:\Program Files (x86)\Steinberg\VstPlugin\.
. - Aby aktywować wtyczkę, przechodzimy na drzewku do pozycji DSP Manager i z sekcji Available DSPs dwukrotnie klikamy na Reveal, aby znalazła się ona po lewej stronie w sekcji Active DSPs. Od razu możemy ją skonfigurować poprzez przycisk Configure selected.
Konfiguracja
Także jest banalnie prosta. Okno wtyczki składa się z dwóch sekcji – górnej belki oraz okna właściwego. Górna belka ma na sobie z lewej strony przełącznik kanałów. Pozwala „zrzucić” je w celach testowych, ale w naszym przypadku, jako że wykorzystywane będzie stereo, zostawiamy albo 2, albo Auto. Z prawej strony znajduje się małe pole do zaznaczania z panelem ustawień. Jego zaznaczenie odkrywa dodatkowy doker, w którym zapiszemy nasze ustawienia wprowadzane w oknie głównym.
Najważniejsze jest jednak pole wyboru słuchawek, jakie są w naszym posiadaniu. Obok niego znajdują się dwa pokrętła: Mix oraz Gain. Pierwsze odpowiada za natężenie generowanego przez wtyczkę efektu DSP, drugie za wzmocnienie programowe. Dwukrotne kliknięcie na pokrętło resetuje je do stanu początkowego.
Na początku nie są wybrane żadne słuchawki, toteż dźwięk nie będzie płynął. Dopiero po wybraniu danego modelu usłyszymy muzykę, już zmodulowaną. Badanie zmian ułatwi nam w Foobarze panel z preferencjami i oknem z aktywnymi efektami DSP. Odejmując i dodając wtyczkę usłyszymy jak „w locie” zmienia się dźwięk.
Niestety wtyczka nie jest bez wad. Podczas instalacji nie są tworzone skróty w Menu Start, zatem reinstalację i deinstalację realizuje się ręcznie. Ten drugi proces można wywołać odpowiednim plikiem EXE z katalogu C:\Program Files\Audeze\. Ponadto podczas użytkowania wtyczka nie zapamiętuje wyboru słuchawek na stałe i po ponownym uruchomieniu komputera konieczne jest dokonanie wyboru od nowa. Samo zamknięcie odtwarzacza nie powoduje zresetowania się wyboru. Stwierdziłem poza tym jeszcze jeden problem, mianowicie zawieszanie się wtyczki podczas próby wpisania nazwy ustawień w prawym dokerze, w sytuacji gdy chcę je zapisać. Cały proces Foobara wpada w pętlę i obciąża jeden rdzeń procesora. Możliwy jest na szczęście zapis bez nazwy, wtedy nadane zostanie naszym ustawieniom „default”. Ponieważ wtyczka jest w wersji 1.00.00, liczę że zostanie to w przyszłości skorygowane.
Wrażenia na przykładzie LCD-2 Rosewood
W moim przypadku wtyczka była testowana z modelem LCD-2F w wersji Rosewood na standardowym kablu oraz skórzanych nausznicach, podłączonym jak zwykle do Bursona Conductor V2+. Jakie daje opisywana wtyczka efekty? Interesujące, nie powiem. O ile uważam, że moje LCD nie potrzebują żadnych dodatkowych modyfikacji dźwiękowych i już „wprost z pudełka” że tak powiem grają raz że poprawnie, dwa że tak jak lubię, skonfigurowanie wtyczki na pracę pod ich kątem wprowadza dodatkowy efekt pogłosu i delikatne przyciemnienie sopranu właściwego. Powoduje to faktycznie efekt pokoju odsłuchowego i oddala nieco wokalizę, nadając jej powietrza oraz modulując barwę nieco w dół.
Ponieważ wtyczka Audeze działa tylko lokalnie i jest przywiązana w moim przypadku do odtwarzacza, nie jest możliwym zastosowanie jej w aplikacjach testowych. Mimo to udało mi się podejrzeć w uproszczeniu jakie zmiany wprowadzał w paśmie przenoszenia Reveal. Przy dużym wygładzeniu wykresu, prezentuje się on następująco:
Niebieski wykres przedstawia pomiar wykonany bez aktywnego efektu DSP, czerwony zaś – z włączonym (Mix = 100%, Gain = 0, ustawienie dla LCD-2, wszystkie inne efekty wyłączone). Potwierdza to tym samym moje obserwacje opisywane wyżej, że Rosewoody zaczęły grać ciemniej. Czy wierniej? Trudno powiedzieć, niemniej dźwięk jest bardzo przyjemny, niedrażniący nawet mimo późnej pory nocnej i przede wszystkim ciekawy, przypominający mi troszkę lekką pogłosowość LCD-3.
Oczywiście należy mieć na uwadze, że jest to pomiar limitowany tylko do tego jednego ustawienia i każdy inny preset ma zupełnie inne brzmienie oraz skalę, czasami tylko wykazując spore analogie między sobą (np. LCD-2 vs MX4).
Wrażenia z innymi słuchawkami
Pomiar wykonany powyżej pokazuje dosyć mocną modulację zakresu 6 kHz. Tymczasem tak się przecież składa, że jest to dokładnie ten punkt, w którym np. moje HD800 mają na ogół problemy. Tak, genialny plan rodzi się w tej chwili, aby sprawdzić jak efekt ten wpływa na 800-tki. O ile Reveal nie jest w stanie zastąpić precyzyjnego korektora lub po prostu dobrze zgranego z Sennheiserami toru, tak efekty są jeszcze bardziej interesujące, bo redukujące w słyszalny sposób sopran 800-tek w ramach tendencji do sykliwości i nosowości. Nie powoduje, że stają się potulne jak baranki, ale na pewno jest to ten kierunek, w którym większość ich posiadaczy próbuje podążać i moim zdaniem obserwowana modulacja barwy jest na tyle słyszalna i jednocześnie jeszcze nie na tyle inwazyjna, aby HD800 mogły cały czas zachowywać swój pierwotny charakter. To właśnie ją wskazywałbym jako największy plus zastosowania wtyczki Reveal na ustawieniu dla LCD-2 z tymi słuchawkami. Naprawdę gorąco zachęcam tym samym posiadaczy tej konkretnej pary do spróbowania wtyczki Audeze, nawet z czystej ciekawości.
Podsumowanie
Dostajemy za darmo bardzo ciekawą wtyczkę, która choć w intencji producenta miała być limitowana tylko do jego własnych produktów, w rzeczywistości na przykładzie HD800 pokazuje, że może mieć znacznie więcej zastosowań. W tym wypadku – jako predefiniowany DSP dopasowywany do innych słuchawek na zasadzie naszych mozolnych prób i błędów. Paradoksem jest, że nie tyle z LCD-2, co z 800-tkami z marszu mi się ta wtyczka odnalazła, a co nie ukrywam bardzo mnie cieszy.